Danh tính nữ Vệ út duy nhất của Hà Nội, được mệnh danh là ‘điện thoại sống’ sẵn sàng hy sinh bảo vệ tổ quốc
Vệ út Vũ Thị Nhâm là cô gái duy nhất trong 170 người tham gia lực lượng Vệ út, một lòng bảo vệ Thủ đô Hà Nội.
Vệ út chính là những chiến sĩ cảm tử quân nhỏ tuổi trong lực lượng Vệ quốc quân. Tên gọi 'Vệ út' mang ý nghĩa: 'Vệ' trong đội Vệ quốc quân, còn 'út' chính là người em nhỏ tuổi, bởi có những chiến sĩ khi ấy tuổi mới lên 10.
Trong số những tình nguyện viên ở lại bảo vệ Thủ đô thời kỳ kháng chiến cô bé Vũ Thị Nhâm - nữ Vệ út duy nhất của Hà Nội. Để có thể tham gia và đến với con đường vệ quốc quân, cô bé Vũ Thị Nhâm đã cùng nhiều thiếu niên khác sống cùng nhau và cùng nuôi ý chí trả thù những kẻ đã đốt nhà mình.
Cô bé Vũ Thị Nhâm mồ côi mẹ và có anh trai là chiến sĩ biệt động nội thành 17 tuổi Vũ Đình Lân. Thế nhưng không may sau đó ông bị giặc Pháp bắt lại và tử hình, ngoài ra trong gia đình còn có chị gái và anh rể của cô cũng tham gia lực lượng quyết tử cho Thủ đô. Có một gia đình truyền thống yêu cách mạng nên cô bé Vũ Thị Nhâm cũng không ngoại lệ, trong số 170 Vệ út bảo vệ thủ đô chỉ có duy nhất cô là nữ.
‘Các Vệ út lúc đó mới hơn 10 tuổi. Cuộc sống chủ yếu gắn bó với chiếc hòm đánh giày hay ổ bánh mỳ… chưa biết giao liên là gì. Ấy thế mà chỉ vài ngày sau khi vào đội, các Vệ út sẵn sàng lao đi làm nhiệm vụ, kể cả dưới những làn lửa đạn, nhất là trong những ngày cuối cùng của 60 ngày đêm, cuộc chiến giữa ta và quân Pháp ngày càng ác liệt. Nhiều chiến công lớn đã được lập, trong đó có sự góp sức của những Vệ út’, nữ Vệ út Vũ Thị Nhâm nói.
Công việc chính của cô là đưa cơm cho các chốt chiến sĩ, liên lạc và dẫn đường. Với cơ thể nhỏ bé, các Vệ út dễ dàng luồn lách và chạy nhanh qua các dãy phố, thế nhưng công việc này cũng cần đòi hỏi sự nhanh nhạy và linh hoạt. Nếu chỉ cần chậm chạp có thể bị quân địch bắn bất cứ lúc nào.
Tháng 12/1946, trước ngày toàn quốc kháng chiến, cô bé Nhâm lúc đó mới 13 tuổi được phân công trong đội cứu thương cảm tử ở Tiểu đội Trường Ke. Tối 14/1/1947, các chiến sĩ Trung đoàn Thủ đô làm lễ Quyết tử tại rạp Chuông Vàng, những em nhỏ Vệ út làm lễ thề.
Chiến công khiến cho Vệ út Vũ Thị Nhâm nhớ nhất là trận đánh tiêu diệt địch tại chốt Trường ke, khu Đông Kinh Nghĩa Thục. Chúng tập trung một cách bất thường và bao vây 3 mặt nhằm đánh úp từ phía Hàng Chiếu. Lúc này bên ta lực lượng mỏng buộc phải xin cứu viện, thế nhưng cứu viện ở bên kia phố và rất khó khăn nếu đến ứng cứu.
Trong lúc khó khăn, Vệ út Vũ Thị Nhâm đã lao ra xin cứu viện Trần Ngọc Lại, cô lao như một mũi tên ra ngoài và vượt qua cơn mưa đạn của địch, chạy nhanh về phía ban chỉ huy Tiểu đoàn. Vệ út đã thành công kêu gọi quân cứu viện và đánh tan quân địch.
Thời gian trôi qua, Vệ út Vũ Thị Nhâm được cử đi học y tá theo chiến dịch Điện Biên Phủ để làm nhiệm vụ cứu thương tại chiến trường.
